Buurtvereniging Schelle Oldeneel

Kleine Veerweg – 11

Tot 1947 was het adres Oldeneel B 193 – 1

Situatie 2019

1940 – 1945
In 1940 werd de eerste steen gelegd voor de woning bij het nieuwe tuinbouwbedrijf van Hendrik Jan [Jan] Veldman [1894–1961] en zijn vrouw Hendrika van de Belt [1895-1987]. Ze waren gehuwd in 1921. Hun zoon Asjen Veldman [1934 – 2006] had in 1940 de eerste steen gelegd. Hendrik Jan en Hendrika kwamen van de Herenweg, een tuinbouw gebied. Er werden 4 kinderen geboren, zoon Gerrit, dochter Geesje dochter Hermien en zoon Asjen.

De eerste steen en vader Hendrik Jan, moeder Hendrika en jongste zoon Asjen.

Oorlogsjaren

In de oorlog liepen de twee zonen van de familie Veldman brandwonden op door een ongeluk met een brandstoftank. Dat kwam als volgt: Engelse jacht vliegtuigen hadden extra brandstoftanks aan de romp, die als ze leeg waren, of in een gevecht, afgeworpen konden worden. Dat gebeurde ook in Schelle en/of Oldeneel.

In dit geval was er een brandstoftank neergekomen in een weiland tegenover Kleine Veerweg 5.

Buurjongens waren nieuwsgierig en gingen kijken, zo ook Gerrit en Asjen Veldman. Op enig moment gooide iemand iets brandends naar de tank, die doordat er nog een beetje benzine inzat, ontplofte of een steekvlam gaf. Gerrit en Asjen Veldman liepen daardoor brandwonden op.

Het interessante van de tanks was dat de jeugd er een bootje van kon maken, om te roeien of te zeilen.

De tuinderij was een bedrijf met vollegrond groenteteelt.

Wat is vollegrond groente teelt?

In het najaar of het vroege voorjaar wordt er in z.g.n. broeibakken, [een ruimte op de grond veelal bemest met paardenmest, omsloten door lage wandjes van beton of hout, met ramen erboven, ook wel plat glas genoemd] groente zaden gezaaid. Als de plantjes groot genoeg zijn, worden ze verplant of ook wel verpot genoemd. Dat gebeurt in, van te voren klaar gemaakte blokjes van potgrond en/of oude stromest. Deze potgrond wordt eerst nat gemaakt en dan aangestampt, om er vervolgens met een apparaat blokjes ook wel potjes genoemd van te maken. Dit gebeurde vooral bij intensieve tuinderijen of verkoop van plantjes vanuit huis.

De grotere tuinders zaaiden in een zaaibed en als de plantjes groot genoeg waren werden ze uitgeplant in het veld. De tuingrond is in de winter/voorjaar bemest en omgespit of geploegd. Alles wordt met de hand gedaan, ook het latere onkruid wieden en oogsten.

Luchtfoto 1954

Op enig moment zijn er wel kassen gebouwd, eerst door de broeiramen omhoog te brengen d.m.v. een constructie. Later ook kassen met bijbehorende constructie.
De tuinderij werd gedaan met doorgaans 4 à 5 knechten waarvan enkele intern waren.
Jan Veldman was ook bestuurder in de tuinbouw sector, wat tot gevolg had dat hij nog al eens een vergadering had. Het personeel was zeker niet overbodig.

Jan veldman was ook een verstokte roker, als bakker Aberson van de Nieuwe Deventerweg, de bestelling voor kruidenierswaren, op kwam nemen, stond Jan op de hoek van de schuur, uit het zicht van zijn vrouw, en stak een aantal vingers op, met andere woorden zoveel pakjes North State wil ik bestellen. Die werden later keurig in het raam van de schuur gelegd.

Een kijkje in de tuinderij

1955 – 1961
Zoon Asjen huwde in 1955 met Sientje Tuijten, zij woonden de eerste jaren in, bij de ouders Veldman.
In 1955 werd er een nieuwe bedrijfswoning op eigen land gebouwd, Kleine Veerweg 9A.
Daar gingen Asjen en Sientje wonen, om in 1959/’60 te ruilen van woning met de ouders Jan en Hendrika.
In die periode werd er ook een verrolbare kas gebouwd, dat was erg nieuw, vandaar werd deze kas officieel in bedrijf gesteld door de Burgemeester van Zwollerkerspel de heer C. Slager.

Links dochter Wilma met nichtje Wilma Dikkers op de tomaten-sorteer-machine.
Rechts dochter Wilma op de trekker.

Asjen en Sientje namen in 1961 de tuinderij over van zijn ouders.
In april 1961 begon ook medewerker Klaas Pierik, en zijn verhaal volgt hieronder.

April 1961 begon ik als 18 jarige bij Asjen Veldman aan de Kleine Veerweg 11.
Asjen had net het bedrijf van zijn vader Jan Veldman overgenomen, het was één van de grootste tuinderijen rond Zwolle.
4 ha. meest vollegrond groente, zoals sla, andijvie, spinazie, bloemkool, stokbonen en dergelijke.
Op enig moment met kassen voor de teelt van tomaten en komkommer.
Ook kwam er een verrolbare kas, die als het gewas geoogst was doorgerold kon worden naar een volgende teelt. In 1964 werd er een nieuwe kas bijgebouwd met ketelhuis, gestookt op zware olie. Zodoende kon de kas verwarmd worden en kon er jaar rond geteeld worden, ’s winters sla of andijvie, voorjaar en zomer tomaten en/of komkommer. Ook de oudere kassen kregen verwarming.
Geleidelijk aan werd er uitgekeken naar andere mogelijkheden, Asjen was op dat gebeid vooruitstrevend.
Bloemen kwamen steeds meer in de belangstelling en er werd geleidelijk aan voorgeschakeld naar Chrysanten, Fresia’s en Anjers.
Deze producten bracht Asjen naar de veiling, en hij zette zelf in Zwolle ook 2 verkooppunten op.
Dat ging goed tot dat de olie crisis in 1973 de prijs van de olie voor de verwarming in korte tijd 4 keer zo duur werd. Van f 40,- per ton stookolie naar f 200,- per ton.
Asjen en Sientje besloten om met de kwekerij te stoppen en door te gaan met de bloemenhandel.
In 1974 kwam er van overheidswege een afbraakpremie voor kassen, daar is door de familie Veldman gebruik van gemaakt, zodat alle grond schoon opgeleverd kon worden.
Ik, Klaas Pierik zocht naar andere mogelijkheden, en heb een deel van de kwekerij kunnen kopen, 4000 m², meer financiële mogelijkheden had ik niet.
De rest van de grond werd verkocht aan Coen Bredenhof.

Klaas zijn verhaal gaat verder bij Kleine Veerweg 11 A, het te stichten tuincentrum “Kleine Veer”.

De overgang naar de bloementeelt.
Nog meer bloemen.

De bloemen handel liep voortvarend, na het eerste verkooppunt aan de Assendorperstraat kwam er nog een tweede verkooppunt aan de Thomas à Kempisstraat bij.

1996 – 1997
Asjen en Sientje besloten de woning te verkopen, dit vanwege de geconstateerde ziekte van Parkinson bij Asjen. Kopers waren Jan en Marianne van Dijk.
Zij hadden allerlei plannen maar kwamen er na een aantal jaren achter dat de praktijk toch wat weerbarstiger was

2000
Rond de eeuwwisseling verkochten Jan en Marianne van Dijk de woning aan Jan en Riet de Weerd, eigenaren van de Bierton.
In de loop van de afgelopen jaren werd er door de familie de Weerd het één en ander aan de woning verbouwd en bij gebouwd.
Anno 2020 wonen Jan en Riet de Weerd er nog steeds.

Situatie 2019

Bron: fam. Veldman, bron en deel tekst: Klaas Pierik. Samenstelling: M. Dijk.